مهاجرت، اجتماعات گسترده و بهزیستی روستایی در شهرستان شبستر

نویسندگان

  • حسین ایمانی جاجرمی دانشیار جامعه شناسی، عضو هیات علمی گروه مطالعات توسعه دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران.
  • منصور وثوقی استاد جامعه شناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه تهران.
  • ولی اله رستمعلی زاده دکتری جامعه شناسی توسعه و عضو هیأت علمی مؤسسه مطالعات و مدیریت جامع و تخصصی جمعیت کشور
چکیده مقاله:

پژوهش حاضر به دنبال این است که چه عواملی بهزیستی روستایی در شهرستان شبستر را به پیش برده است و اینکه مهاجران از چه طریق، راهبرد و روش‌هایی در توسعه و بهزیستی روستایی شهرستان شبستر دخیل شده‌اند؟. داده‌های مربوط به تحقیق حاضر با توجه به ویژگی‌های تاریخی، فرهنگی و اجتماعی جامعه مورد مطالعه و بمنظور دستیابی به اهداف و سوالات این پژوهش، به شیوه کیفی و با اتخاذ رویکرد نظریه بنیانی و با استفاده از فنون مصاحبه‌ و بحث گروهی، مشاهده، تاریخ شفاهی و اسناد و مدارک جمع‌آوری شده است. یافته‌های این تحقیق نشان می‌دهد که عوامل موثر بر تغییرات بهزیستی در جامعه مورد مطالعه در پنج حوزه «نهادهای توسعه‌ای و حمایتی»، «کارآفرینان مهاجر و محلی»، «اتحاد/ همبستگی اجتماعی»، «تغییرات فرهنگی و ارزشی» و «محلی‌گرایی/ تعلق زادگاهی» قرار دارند که همه اینها رویهمرفته، به پدیده اصلی و عمده‌ترین یافته نظری تحقیق حاضر یعنی «تئوری توسعه مبتنی برای اجتماعات محلی گسترده» رهنمون شده‌اند. این نوع از توسعه هم دارای "کنشگران توسعه‌ای"، هم "نهادهای توسعه‌ای" و هم "روحیات، توانمندی‌ها و روابط توسعه‌ای" است. کنشگران توسعه‌ای آن مردم اجتماعات گسترده، مدیران مشارکت‌جوی محلی و کارآفرینان مهاجر و محلی هستند؛ نهادهای‌ توسعه‌ای آن "انجمن‌های زادگاهی" و سایر نهادهای حمایتی و خیرخواهانه در میان مردم هستند؛ و روحیات، توانمندی‌ها و روابط توسعه‌ای آن نیز اتحاد و تعلق زادگاهی هستند. نظریه "توسعه مبتنی بر اجتماع گسترده"، تغییرات (بهبود/ ارتقاء) بهزیستی روستایی را با پیامدهایی چون؛ "حمایت"، "وجوه ارسالی"، "سرمایه‌گذاری در زادگاه"، "علاقه به بهبود وضعیت روستا"، "انتقال نوآوری، ایده و سرمایه"، "پیشرفت عمرانی روستا"، "تشویق و ترغیب مشارکت فعالانه عمومی"، "سکونت خانه دومی در روستا"، "اقدامات توسعه‌ای"، "اهمیت علم و فرهنگ"، "بهبود شرایط زندگی"، "دلسوزی برای منطقه" و مواردی از این قبیل، باعث شده‌ است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

واکاوی مبانی مشروعیت اقتدار نخبگان سنتی روستایی در راهبری توسعۀ اجتماع محلی (مورد مطالعه: اجتماعات روستایی شهرستان سردشت)

نخبگان سنتی روستایی در مناطق کردنشین از جمله ظرفیت‌های اجتماع محلی‌اند که با توجه به دارا بودن دانش بومی و اقتدار در ادارۀ امور، در راهبری اقدامات توسعه‌ای نظیر بسترسازی، برنامه‌ریزی، توجیه و متقاعدسازی، کسب موافقت و جلب مشارکت، نقش دارند. در این پژوهش با تأکید بر این تجارب در روستاهای شهرستان سردشت، منشأ مشروعیت اقتدار آنها در راهبری اقدامات توسعه‌ای در پرتو رویکرد نظری اقتدار وبر و توسعۀ محلی...

متن کامل

مدل معادلات ساختاری و تلفیقی علل و پیامدهای مهاجرت روستایی در بخش کیان شهرستان نهاوند

مهاجرت‌های روستایی از یک سو تحت تأثیر علل درهم‌تنیده و مختلفی‌اند و از سوی دیگر به پیامدهای گوناگونی منتج می‌شوند که جامعۀ بشری را به چالش کشیده‌اند. بنابراین، بررسی علل و پیامدهای این مهاجرت‌ها و تحلیل روابط بین آنها بسیار حائز اهمیت است و می‌تواند راهگشای برنامه‌ریزان این حوزه باشد. تحقیق حاضر با همین هدف و با استفاده از رویکردی تلفیقی و استفاده از روش مدلسازی معادلات ساختاری به مطالعۀ علل و ...

متن کامل

تحلیل عملکرد شورای حل اختلاف روستایی در تعالی مدیریت توسعه روستایی. مطالعه موردی شهرستان شبستر

شوراهای حل اختلاف روستایی یکی از نهادهای محلی و مردمی است که بعد از انقلاب اسلامی(سال 1381)، با هدف حل و فصل اختلافات روستاییان در بیرون از محیط دادگاه و از طریق روش کدخدا منشی و هم چنین در جهت جذب مشارکت مردمی در فرآیند مدیریت توسعه روستایی، در عرصه مدیریتی و قضایی روستاها ظاهر شدند. پژوهش حاضر با هدف تحلیل عملکرد شورای حل اختلاف در تعالی مدیریت توسعه روستایی روستاهای شهرستان شبستر برای پاسخگو...

15 صفحه اول

نقش و اهمیت کشاورزی در جلوگیری از مهاجرت روستایی – مطالعه موردی شهرستان بهمئی

در دهه­های گذشته، تحولات اقتصادی و اجتماعی حاکم بر کشور از یک­سو و آگاهی جمعیت از سوی دیگر سبب حرکات شدید مهاجرتی گردیده که این جابه‌جایی در بعضی مناطق کشور با شدت بیشتری همراه بوده است. مطالعات فراوانی در زمینه علل و پیامدهای مهاجرت روستاییان به شهر صورت­گرفته، ولی مطالعات کمتری در زمینه عوامل تعدیل مهاجرت روستاییان انجام گرفته است. این پژوهش به­منظور بررسی نقش و اهمیت بخش کشاورزی سنتی در پاید...

متن کامل

تحلیل علل و انگیزه‌های مهاجرت بازگشتی در میان مهاجران روستایی (موردمطالعه: شهرستان خرم‌‏آباد)

در دهه‌های اخیر، فرایند بازگشت مهاجران روستایی به سکونتگاه‌های مبدأ خود را می‌توان به‌عنوان یکی از مهم‌ترین جریان‌های تحرک جمعیتی قلمداد نمود که ناشی از روندهای کلی تغییر شرایط زندگی و بهبود نسبی آن در روستاها نسبت به گذشته و کم‌رنگ شدن علت اولیه مهاجرت یا کاهش مزایای زندگی در شهر به‌عنوان مقصد، است. با توجه به لزوم اهمیت تحلیل چنین جریان‌هایی در گستره منطقه‌ای و در حیطه روابط شهر و روستا، مقال...

متن کامل

جستاری در تحوّلات عوامل مهاجرت روستایی در ایران (مطالعه‎ی موردی: شهرستان بندر انزلی)

مهاجرت‎های روستایی در پرتو طیف وسیعی از عوامل و زمینه‎های مختلف اجتماعی و اقتصادی انجام می‎گیرد. پیش از این، گروهی از روستاییانی که از موقعیّت مطلوب‎تر اقتصادی و اجتماعی برخوردار بوده‎اند، دلیلی برای ترک روستا احساس نمی‎کردند و آن را محلّ مناسبی برای خود و خانواده‎شان می‎دانستند. این پژوهش قصد دارد تا با استفاده از مطالعات میدانی، تغییرات احتمالی به‎وجود آمده در جریانات اخیر مهاجرت روستایی را مور...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 5  شماره 2

صفحات  23- 48

تاریخ انتشار 2013-10-23

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023